Flash Loan یا وام فلش چیست؟
وام‌گرفتن از یک سیستم مالی غیرمتمرکز با بهره معقول بدون نیاز به حتی یک ریال وثیقه و از همه مهم‌تر دریافت آنی پول فقط یک رویا نیست! وام آنی یا وام فوری (Flash Loan) در فضای امور مالی غیرمتمرکز(DeFi) بدون درخواست وثیقه حتی ثانیه‌ای از زمان کاربر را تلف نمی‌کند.
بلاک چین همیشه نویدبخش دنیای مالی همتابه‌همتا و بدون نیاز به نهاد مرکزی قدرت بوده است. این فناوری زیربنای شکل‌گیری و شکوفایی امور مالی غیرمتمرکز با قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های مالی غیرمتمرکزی شد که به افراد در هر نقطه از جهان کمک می‌کند بدون درگیرشدن با فرایندهای پیچیده اداری از هر نوع خدمات بانکی بهره‌مند شوند.
ویژگی همتابه‌همتا بودن و پشتوانه مستحکم و شفافی مانند بلاک چین، این خدمات را از بسیاری جهات متمایز و برتر از خدمات مالی سنتی کرده است. یکی از حوزه‌های پرکاربرد در صنعت دیفای، پلتفرم‌های وام‌دهی هستند که فرایند طاقت‌فرسای دریافت وام از مؤسسات مالی سنتی را با چند کلیک ساده جایگزین می‌کنند.
توسعه روزافزون فناوری‌های مبتنی بر بلاک چین باعث شده پلتفرم‌های وام‌دهی هم هرروز گزینه‌های جذاب‌تری به کاربران خود ارائه دهند. یکی از این گزینه‌ها امکان دریافت «وام آنی» در کمترین زمان ممکن و بدون نیاز به وثیقه‌گذاری است.
برای آشنایی بیشتر با این نوع وام در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
Flash Loan یا وام فلش، به کاربران ارزهای دیجیتال اجازه می‌دهد میلیون‌ها دلار دارایی دیجیتال در عرض چند ثانیه و بدون نیاز به قفل‌کردن وثیقه دریافت کنند. این فرایند کاملاً غیرمتمرکز انجام می‌شود و به مدارک و اسناد خاصی هم احتیاج ندارد. طرفداران این نوع وام ادعا می‌کنند که وام‌های فلش ابزار جدید و سودمندی برای دنیای مالی فراهم می‌کنند و معاملات آربیتراژ بسیار سریعی را امکان‌پذیر می‌سازند که قبل از ظهور بلاک چین امکان‌پذیر نبودند.
وام‌دهی در دیفای
فناوری دفتر کل توزیع‌شده به کاربران اجازه می‌دهد محصولات و خدماتی همچون وام‌های دیجیتال را به‌شکلی غیرمتمرکز و همتابه‌همتا دریافت کنند. برای وام دهی در دیفای به‌جای نهادهای مالی متمرکز،از قراردادهای هوشمندی استفاده می شود که بر اساس الگوریتم‌ها کار می‌کنند و اغلب بدون نیاز به انجام فرایند پیچیده شناخت و احراز هویت مشتری، خدمات مالی یکسان با نرخ بهره مشخص در اختیار تمام کاربران قرار می‌دهند.
با این حال، با توجه به نوسانات دارایی‌های دیجیتال، اغلب پلتفرم‌ها به‌منظور پوشش ریسک، وثیقه‌ای بیش از میزان خود وام از کاربر درخواست می‌کنند که این مسئله می‌تواند روند وام‌گیری را با خطرها و مشکلات متعددی خصوصاً برای وام‌گیرنده روبه‌رو کند.
وام آنی در دیفای
وام آنی نوعی از وام مبتنی بر قراردادهای هوشمند است که برخی از شبکه‌ها و پروتکل‌های مالی غیرمتمرکز در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهند. وام‌های آنی دقیقاً برخلاف وام‌های معمولی دیفای هستند و نه‌تنها وثیقه بیش‌ازحد دریافت نمی‌کنند، بلکه در کل «هیچ» وثیقه یا ضمانتی از وام‌گیرنده نمی‌گیرند.
با این حال، مانند هر نوع وام‌دهی دیگری، در وام‌های آنی هم وام‌گیرنده باید بازپرداخت وام را انجام دهد، با این تفاوت که دریافت و بازپرداخت در قالب یک تراکنش واحد جای می‌گیرند و طی فقط چند ثانیه انجام می‌شوند. اگر در این مدت، وام‌گیرنده اصل سرمایه را بازپرداخت نکند، شرایط تعیین‌شده در قرارداد هوشمند باطل و تراکنش بازگردانده می‌شود.
بدون نیاز به وثیقه
اغلب وام‌دهندگان از وام‌گیرندگان درخواست ارائه وثیقه دارند تا مطمئن شوند که درصورت بازپرداخت نکردن وام، می‌توانند پول خود را از طریق وثیقه پس بگیرند؛ اما در وام‌های آنی بدون وثیقه (ضمانت) ارائه چنین مدرکی لازم نیست.
البته، نبود وثیقه به این معنا نیست که وام‌دهندگان این نوع از وام‌ها نمی‌توانند پول خود را پس بگیرند. تراکنش‌های وام فلش از طریق قراردادهای هوشمند ایمنی وام‌دهندگان را تضمین می‌کنند. وام‌گیرندگان به‌جای ارائه وثیقه موافقت می‌کنند که مبلغ وام را در عرض چند ثانیه بازپرداخت کنند، در غیر این صورت تراکنش معکوس می‌شود؛ درست مثل اینکه اصلاً فرایند وام‌گیری انجام نشده است.
مبتنی بر قرارداد هوشمند
ستون اصلی وام‌های فوری قراردادهای هوشمند هستند؛ این قراردادها مطمئن می‌شوند که تا پیش از اجرایی‌شدن قوانینی مشخص، پولی دست‌به‌دست نخواهد شد. این قوانین شامل دریافت وثیقه، بررسی اعتبار وام‌گیرنده یا فرایندهای مشابه نمی‌شود؛ بنابراین وام‌گیرنده می‌تواند به‌راحتی و بدون داشتن سرمایه اولیه وام‌های کلان دریافت کند.
با این حال، شرایط این قراردادهای هوشمند حکم می‌کنند که تمام فرایند دریافت وام و استفاده و بازپرداخت آن طی فقط یک تراکنش انجام شود. در شبکه اتریوم هر تراکنش در حدود ۱۳ ثانیه انجام می‌شود؛ بنابراین بین دریافت تا پرداخت وام‌های آنی روی شبکه اتریوم تنها چند ثانیه فرصت داریم. اگر در این مدت، وام‌گیرنده اصل سرمایه را بازپرداخت نکند، شرایط تعیین‌شده در قرارداد هوشمند باطل و تراکنش بازگردانده می‌شود.
در عمل، با اینکه وام‌گیرنده ضمانت و وثیقه‌ای دریافت نمی‌کند، بر اساس شروط قرارداد هوشمند، بازپرداخت نکردن معادل با دریافت نکردن وام است. بنابراین، دریافت وام آنی خطر اندکی برای دو طرف وام‌دهنده و وام‌گیرنده ایجاد می‌کند. وام‌گیرنده نیاز به سرمایه اولیه ندارد و وام‌دهنده می‌تواند مطمئن باشد که حتماً بازپرداخت وام را دریافت خواهد کرد.
ارائه در کمترین زمان
معمولاً دریافت و تحقق وام پروسه‌ای طولانی است و در نهایت، اگر وام‌گیرنده برای دریافت وام مورد تأیید قرار گیرد، باید آن را به طور پیوسته طی ماه‌ها یا سال‌ها بازپرداخت کند. اما وام آنی، کاملاً فوری پرداخت و بازپرداخت می‌شود.
وام فوری چه کاربردهایی دارد؟
آربیتراژ
آربیتراژ اصلی‌ترین روش کسب سود از وام‌های آنی است. در این روش، معامله‌گران می‌توانند با استفاده از اختلاف قیمت در صرافی‌های مختلف، درآمد کسب کنند. این وام‌ها علاوه بر نیاز نداشتن به وثیقه، کارمزد چندان زیادی هم ندارند.
مبادله وثیقه
مبادله وثیقه به معاوضه سریع وثیقه یک وام با نوع دیگری از وثیقه گفته می‌شود. از آنجا که دارایی‌های وثیقه‌گذاری‌شده در دیفای در معرض نوسانات قیمت هستند، امکان لیکوییدشدن و ازدست‌رفتن سرمایه اولیه وام وجود دارد. وام‌های آنی به کاربران کمک می‌کنند به‌سرعت یک موقعیت وثیقه را ببندند و بلافاصله یک موقعیت وثیقه جدید با دارایی متفاوت باز کنند.
کاهش کارمزد تراکنش
یکی دیگر از مزایای گرفتن وام فوری، صرفه‌جویی در پرداخت کارمزد تراکنش است. وام‌های فوری از چندین فرایند مالی مختلف که در حالت عادی باید طی چندین تراکنش انجام شوند، تنها در قالب یک تراکنش پشتیبانی می‌کنند. در نتیجه، کاربر می‌تواند چند تراکنش سودآور را با فقط پرداخت یک کارمزد انجام دهد.
پرداخت بدهی
فرض کنید وامی با نرخ بهره ۱۰ درصد از پلتفرم A دریافت کرده‌اید و بعد متوجه می‌شوید که پلتفرم B همین میزان وام را با نرخ بهره ۵ درصد ارائه می‌کند. در این حالت، با دریافت وام فوری می‌توانید بدهی خود را در پلتفرم A پرداخت کنید، وثیقه‌تان را آزاد و فوراً وام دیگری در پلتفرم B دریافت کنید و وام فلش را بازگردانید.
همچنین، از این وام‌ها می‌توانید برای آزادکردن وثیقه وام‌های دیگر استفاده کنید. خیلی ساده، وام فلش بگیرید، بدهی وام وثیقه‌دار خود را پرداخت کنید، وثیقه را دریافت و با آن وام فلش را بازپرداخت کنید و سپس بقیه وثیقه را برای خود بردارید.
مزایا و معایب وام آنی چیست؟
دریافت پول فوری
گاهی فرایند دردسرساز ثبت درخواست وام‌های سنتی تا زمان دریافت آن آنقدر طول می‌کشد که سرمایه دریافتی عملاً کارایی خود را از دست می‌دهد. در جریان وام‌های دیفای هم با توجه به نوسانات شدید بازار کریپتو، وثیقه‌گذاری بیش‌ازحد، بهره و مدت‌زمان طولانی بازپرداخت وام در بسیاری موارد فرصت‌های سرمایه‌گذاری را از بین می‌برد. اما وام‌های آنی در لحظه در اختیار کاربران قرار می‌گیرند و اگر به‌درستی استفاده شوند، پتانسیل کسب سود بسیار بالایی برای معامله‌گر فراهم می‌کنند.
کسب سود بدون نیاز به سرمایه اولیه
وام‌های آنی و فرصت آربیتراژی که ایجاد می‌کنند، عملکردی تقریباً شبیه به اهرم در معاملات دارند. وام آنی بدون نیاز به وثیقه به وام‌گیرنده کمک می‌کنند تا سود خود را به حداکثر برساند، فرصتی که در سایر خدمات مالی سنتی و دیجیتال کمتر دیده می‌شود. اگر کاربری دانش فنی کافی و سرعت بالایی در انجام تراکنش‌های مالی داشته باشد، می‌تواند بدون نیاز به قفل‌کردن سرمایه و ریسک‌پذیری سود قابل‌توجهی کسب کند.
نیاز به دانش فنی زیاد
اگرچه شرایط، مزایا و کاربردهای وام‌های فوری بسیار وسوسه‌انگیز به نظر می‌رسند، اما فرایند بسیار پیچیده‌ای دارند. در ابتدا فقط توسعه‌دهندگانی می‌توانستند از وام‌های آنی استفاده کنند که دانش کاملی از اتریوم و چگونگی نوشتن قراردادهای هوشمند روی این شبکه داشتند. در واقع، برای دریافت این وام‌ها، توسعه‌دهنده باید ابتدا قرارداد هوشمندی روی بلاک چین برای ثبت درخواست وام ایجاد کند و برای این کار، دانش کافی از زبان برنامه‌نویسی اتریوم یعنی سالیدیتی (Solidity) مورد نیاز است.
خطر هک‌شدن پلتفرم وام‌دهنده
وام‌های فوری هنوز در مراحل ابتدایی تکامل خود هستند و این فناوری نوپا می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات ایمنی و کاربردی شود. با اینکه قدرت اصلی وام فلش مدیون کارکرد قراردادهای هوشمند و اوراکل‌های قیمت است، همین مسئله می‌تواند بزرگ‌ترین نقطه ضعف برای معاملات وام فلش محسوب شود. قراردادهای هوشمند در برابر حملات وام فلش آسیب‌پذیر هستند. در صورتی که این قراردادها به‌درستی ساخته نشوند یا داده‌های اشتباه دریافت کنند، امکان هک‌شدن و سوءاستفاده از آنها وجود دارد.
در واقع، وام‌های آنی به‌دلیل دستکاری «هکرها» بارها خبرساز شده‌اند. اولین خبر داغ هک وام‌های فلش مربوط به فوریه ۲۰۲۰ می‌شود، هنگامی‌که پروتکل وام‌دهی bZx دو بار طی فقط یک هفته هدف حمله «فلش لون» قرار گرفت و در مجموع، حدود یک میلیون دلار ارز دیجیتال از دست داد.
چگونه در دیفای وام آنی بگیریم؟
بهترین راه برای دریافت و استفاده مؤثر از وام آنی، نوشتن یک قرارداد هوشمند مبتنی بر اتریوم با استفاده از زبان سالیدیتی است. برای این منظور، می‌توانید از پلتفرم‌های آوی، dYdX، کامپاند و یونی سواپ استفاده کنید. این پلتفرم‌ها از نظر دسترسی به ارزهای دیجیتال مختلف، پیچیدگی عملیات و همچنین کارمزد تراکنش متفاوت هستند.
علاوه بر این، پلتفرم‌هایی مانند Collateral Swap و Defi Saver هم گزینه وام‌های فلش را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. همچنین، پلتفرم فروکامبو (Frucombo) هم به کاربر اجازه می‌دهد بدون نیاز به دانش کدنویسی، وام فوری بگیرد.
دوره ها و آموزش های فرازمان
در صورتی که تجربه خاصی در خصوص برنامه‌نویسی ندارید می‌توانید از دوره‌های رایگان سایت ما “فرازمان“، استفاده کنید. همچنین اگر به دوره‌های پیشرفته‌تری در این خصوص نیاز داشته باشید، ما با آموزش های حرفه ای که در سایتمان قرار دادیم می توانید به سطح دلخواهتان با تلاش و پشتکار برسید.
نقشه راه
راهنما آکادمی فرازمان
برای یادگیری برنامه نویسی بلاکچین…
در این باره بیشتر بخوانید
دیدگاهتان را بنویسید